34 χρόνια συμπληρώθηκαν στις 19 Αυγούστου 2025 από την απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος στην ΕΣΣΔ. Κατά τα γεγονότα αυτά, η КГБ σε σύμπραξη με στελέχη του ΚΚΣΕ και της σοβιετικής κυβέρνησης (όπως ο Αντιπρόεδρος της ΕΣΣΔ, Γκ. Γενάγεφ, ο επικεφαλής του Υπουργικού Συμβουλίου της ΕΣΣΔ Β. Παβλόφ, ο Υπουργός Άμυνας Ντ. Γιαζόφ, ο Υπουργός Εσωτερικών Ζητημάτων της ΕΣΣΔ Μπ. Πούγκο, ο Α’ Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Άμυνας Ολ. Μπαγκλάνοφ, ο Πρόεδρος της Ένωσης Κρατικών Επιχειρήσεων και Βιομηχανικών Ενώσεων Αλ. Τιζιάκοφ, ο Πρόεδρος της Αγροτικής Ένωσης της ΕΣΣΔ Β. Σταροντούμπτσεφ) προχώρησαν σε σύλληψη του Μ. Γκορμπατσώφ, κατέλαβαν την Μόσχα με στρατιωτικά μέσα (περικυκλώνοντας το κρεμλινο με τανκς) και συγκρότησαν την Κρατική Επιτροπή Έκτακτης Ανάγκης (ΚΕΕΑ). Διακηρυγμένοι στόχοι της ΚΕΕΑ ήταν η «διάσωση» της ΕΣΣΔ, η διακοπή της περεστρόικα και η επαναφορά των οικονομικών μοντέλων και μέτρων της περιόδου Μπρέζνιεφ και Αντρόποφ.

 Στην σημερινή εποχή το ζήτημα χρήζει ιδιαίτερης μελέτης από τους συνεπείς κομμουνιστές, τους Μαρξιστές – Λενινιστές, γιατί προβάλλει σε έναν βαθμό στην καθημερινή αντιπαράθεση. Για παράδειγμα, μερίδα του ρεβιζιονιστικού χώρου θεωρεί πώς το ζήτημα της ΚΕΕΑ έγκειται στο ότι δεν απευθύνθηκε στις λαϊκές μάζες «οι οποίες επιθυμούσαν την διαφύλαξη της ΕΣΣΔ και του σοσιαλισμού, όπως είχε εκφραστεί στο πανενωσιακό δημοψήφισμα» (Ριζοσπάστης 24-25/08/2019, διαθέσιμο και στο https://www.rizospastis.gr/storyAmp.do?id=10455580), ενώ για κάποιο λόγο, στην ανάλυση αυτή γίνεται ιδιαίτερη μνεία στο γεγονός ότι οι μονάδες που κατέλαβαν την Μόσχα «ήταν άοπλες» (οπ.π.). Αυτή η λαθεμένη ανάλυση, φυσικά, δεν αποτελεί μονοπώλιο του «ΚΚΕ» αφού εκφράζεται και διακινείται πλατιά από διάφορες ομάδες του «σοσιαλισμού των memes» που στηρίζουν και αναπαράγουν την πεποίθηση ότι η ΕΣΣΔ καθ’ όλη την διάρκεια της ύπαρξής της ήταν κάτι το ενιαίο, χωρίς διαφοροποίηση μεταξύ Μαρξιστικής – Λενινιστικής περιόδου (1922-1956) και ρεβιζιονιστικής αντεπαναστατικής περιόδου (1956-1991).

 Το ουσιαστικό πρόβλημα της παραπάνω ανάλυσης έγκειται στο ότι εντοπίζει τα αίτια της αποτυχίας της ΚΕΕΑ σε απλή ιδεολογικοπολιτική αδυναμία που οδήγησε σε εσφαλμένη τακτική, και όχι στον πραγματικό λόγο ο οποίος είναι ότι η ΚΕΕΑ αποτελούσε «μια απ’ τα ίδια» για τον σοβιετικό λαό. Ήταν προϊόν του ίδιου ρεβιζιονιστικού μοντέλου που «γέννησε» τον Γκορμπατσώφ, προϊόν της αντεπαναστατικής διαδικασίας που άρχισε το 1956. Η ΚΕΕΑ, λοιπόν, δεν απευθύνθηκε στις λαϊκές δυνάμεις γιατί δεν μπορούσε να απευθυνθεί, ήταν εξ ορισμού ταξικά απέναντι στους Σοβιετικούς εργαζόμενους. Όσο για το «πανενωσιακό δημοψήφισμα», αυτό δεν αφορούσε την διατήρηση της ΕΣΣΔ και του σοσιαλισμού, αλλά την διάλυση της ΕΣΣΔ και την διαδοχή της από μια νέα ένωση με το όνομα «Ένωση Σοβιετικών Κυρίαρχων Δημοκρατιών» (Союз Советских Суверенных Республик – СССР), όπου η αφαίρεση του όρου «Σοσιαλιστικών» μάρτυρα ακριβώς την τάση καπιταλιστικοποίησης. Και μάλιστα, αυτή η «διαδοχή» έγινε με την ίδρυση της Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Κρατών, η οποία υφίσταται ακόμη και σήμερα. 

 Το πρόβλημα, λοιπόν, το 1991 ήταν η έλλειψη οργανωμένης «από τα κάτω» κομμουνιστικής πρωτοπορίας και η ανάλωση των κομμουνιστών σε εξωκινηματικές διαδικασίες τύπου φιλολογικών συνδέσμων. Αυτό ακριβώς δείχνει πού χρειάζεται η επαναστατική οργανωμένη κομμουνιστική πρωτοπορία.